vrijdag 5 oktober 2012

Waarom is mijn Burgerservicenummer ook mijn BTW-nummer?

Ik ben ZZP-er en als zodanig sta ik ingeschreven bij de Belastingdienst. Gevolg is dat ik een BTW-nummer heb, waarin mijn Burgerservicenummer (BSN) verwerkt is.

BTW is een belasting op de omzet (Belasting Toegevoegde Waarde ofwel omzetbelasting) en op zich heb ik daar geen bezwaar tegen. Belastingen zijn in mijn beeld van de maatschappij nu eenmaal nodig.

And rising.

Het gaat mij in dit stuk om dat BTW-nummer. Bob Coret wees me in een reactie op mijn blog over de Rijkspas van ruim een jaar geleden op de privacy-problemen rond het BTW-nummer voor zelfstandigen.
Het is verplicht om je BTW-nummer op facturen te vermelden. Dat is op zich niet erg, ware het niet dat de nummers voor ZZP-ers opgebouwd is uit het BSN met daarachter een code, gewoonlijk B01. Zoiets als dit: 123456789B01. Het is dus vrij eenvoudig om het BSN van de ZZP-er te achterhalen.

Als ik een factuur stuur naar een wat grotere organisatie, is het voor mij niet duidelijk wie allemaal dit nummer te zien krijgt en wie het in de toekomst te zien kan krijgen. Ik geef nu mijn BSN weg aan allerlei onbekenden en deels ook onbevoegden. Daarmee handel ik in strijd met de Wet Algemene Bepalingen Burgerservicenummer (Wabb) en, belangrijker, word ik kwetsbaarder voor identiteitsdiefstal.

Belastingdienst
Vandaag moest ik weer eens een factuur versturen en nu wilde ik wel eens weten of het mogelijk was om een ander BTW-nummer te krijgen, dan wel vrijstelling te krijgen voor het vermelden van het nummer. Dus de Belastingdienst gebeld. Daar kreeg ik - had ook niet anders verwacht - nul op het rekest. ZZP-ers krijgen een BTW-nummer met daarin het BSN en het weglaten van het nummer op facturen was absoluut niet toegestaan. Als ik een ander nummer wil, moet ik een rechtspersoon oprichten.

CBP en Vrijbit
Toen maar eens het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) gebeld. Die waren bekend met de problematiek en er zou binnenkort informatie over verschijnen op hun website. Verder raadde men mij aan bezwaar aan te tekenen bij de privacy-ambtenaar (Functionarissen voor de Gegevensbescherming, kortweg FG's) van de Belastingdienst.

Opvallend overigens, dat het CBP wel een enorme heisa maakt van het (gecontroleerde en niet onlogische) gebruik van het BSN bij de verificatie van de Rijkspas voor zo'n 200.000 ambtenaren, maar niet van het (gevaarlijke en volstrekt onlogische) gebruik van het BSN/BTW-nummer bij ruim 700.000 ZZP-ers.

Gelukkig heeft burgerrechtenbeweging Vrijbit een dossiertje samengesteld en een voorbeeldbrief opgesteld om te gebruiken bij het aanvragen van een alternatief BTW-nummer. Ik weet niet of het ook echt werkt, maar de inhoudelijke argumentatie staat me wel aan. Ik heb 'm dan ook ingediend bij de Belastingdienst.

Administratie en registratie
Maar waarom wil de Belastingdienst toch zo graag een BSN/BTW-nummer in plaats van een onherleidbaar nummer? En waarom denkt de Staatssecretaris dat dit niet in strijd met de wet is?

De B01 toevoeging in het nummer heeft betrekking op het eerste 'bedrijf' van de ZZP-er. Zou hij/zij nog andere activiteiten gaan ondernemen waarvoor een BTW-nummer nodig is, dan volgen B02, B03 enzovoort. Maar dat is met een onherleidbaar nummer ook mogelijk.

Er is ook geen praktisch nut voor de ZZP-er om het BTW-nummer zo op te bouwen. Voor het doen van aangifte voor de omzetbelasting (dat gebeurt online) heb je als ondernemer een aparte gebruikersnaam, die overigens onherleidbaar is.


De staatssecretaris stelt - na vragen in de Tweede Kamer - dat het nu nog wijzigen van het BSN/BTW-nummer leidt tot extra lasten bij de ondernemer, omdat hij zijn nieuwe nummer aan afnemers moet melden en zijn administratie moet aanpassen. Dat klopt, maar het is eenmalig én we hebben het over ZZP-ers. Niet over grote organisaties met grote administraties.

Een ander argument van de staatssecretaris is dat als het nummer gewijzigd wordt, er twee identificatienummers zijn en dat zou minder efficiënt zijn. Dat is zeker zo, maar er zijn nu ook al twee nummers. Het BSN/BTW-nummer is al niet gelijk aan puur het BSN-nummer en ik betwijfel of andere (basis)registratiesystemen dan die van de Belastingdienst er gemakkelijk gebruik van kunnen maken. En binnen de Belastingdienst zelf lijken me die twee nummers niet zo problematisch.

En, zoals eerder gezegd, de Belastingdienst hanteert al een ander nummer voor het aangifte doen van de omzetbelasting. De Tweede Kamer heeft zich weer eens laten afpoeieren door de staatssecretaris met het vaak misbruikte argument van de lastenverzwaring voor ondernemers.

Persoonsgegevens
Volgens de mevrouw van het CBP ziet de staatssecretaris geen bezwaar in het vermelden van een BSN/BWT-nummer omdat het nummer op zich niet te herleiden is tot een persoon. Op zich is dat waar. Maar het gaat er om dat ik verplicht ben om het op mijn facturen te vermelden. En juist daarop staan gegevens die het nummer wel tot een persoon kunnen herleiden. Vrij gemakkelijk zijn zo naam, adres en bankrekeningnummer te koppelen aan een BSN. Dan heb je voor de gemiddelde phishing of social engineering expert de basisgegevens wel bij elkaar.

Verder voert de staatssecretaris aan dat het nummer bij de uitvoering van een wettelijke taak wordt gebruikt (in tegenstelling tot de eerder genoemde uitreiking van de Rijkspas). Maar ook dat is een onterecht argument. De Belastingdienst moet mij een BTW-nummer toekennen, maar nergens staat dat dat mijn BSN moet bevatten. Dat is vooral gemakzucht van de Belastingdienst.

Ik denk dat ik bij deze de Belastingdienst maar vast in gebreke stel en verantwoordelijk dan wel aansprakelijk stel voor toekomstige identiteitsdiefstal. Want het BSN/BTW-nummer is onverantwoordelijk en getuigt van onbehoorlijk bestuur. Maar zoals gewoonlijk zal er wel weer eerst een kalf moeten verdrinken.

Plaatjes
http://www.strick.de/duitsland/images/stories/deko/omzetbelasting-foto.jpg
http://www.veravangroos.nl/omzetbelasting

Geen opmerkingen: